Trabzon: The Hidden Diamond of the Black Sea
Η Τραπεζούντα, μία από τις πιο γνωστές πόλεις της Τουρκίας, βρίσκεται στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας και ιδρύθηκε το 756 π.Χ. από Ίωνες αποίκους. Ήταν η πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών και σημαντικό πολιτιστικό κέντρο για τους Έλληνες του Πόντου μέχρι το 1922. Η πόλη ενέπνευσε μεγάλους ταξιδιώτες, όπως ο Ξενοφών, ο Φαλμεράυερ και ο Εβλιγιά Τσελεμπή.
Φθάνουμε στο αεροδρόμιο της Τραπεζούντας στις 14:00, επιβιβαζόμαστε σε van και αναχωρούμε για το Κρυονέρι (σήμερα Sogyksu), ένα καταπράσινο θέρετρο 5 χλμ. από την πόλη. Διασχίζοντας την παραλία του Ευξείνου Πόντου, απολαμβάνουμε τη θέα της θάλασσας και των Ποντιακών βουνών. Στα δυτικά του λιμανιού βρίσκεται το φροντιστήριο της Τραπεζούντας, σημαντικό εκπαιδευτήριο του 1600, που συνέβαλε στην πνευματική ανάπτυξη των Ελλήνων του Πόντου.
Καθώς κατεβαίνουμε από τον λόφο, περνάμε κοντά από τον τάφο της Γκιουλμπαχάρ, ο οποίος χτίστηκε το 1510. Η Γκιουλμπαχάρ, μια Ελληνίδα από την περιοχή της Ματσούκας, 25 χιλιόμετρα νότια της Τραπεζούντας, κέρδισε την καρδιά του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Β’ και παντρεύτηκαν. Η φήμη της οφείλεται κυρίως στο φιλανθρωπικό της έργο. Συνεχίζοντας την πορεία μας προς το Κρυονέρι, φτάνουμε στην επιβλητική έπαυλη του Έλληνα τραπεζίτη Καπαγιαννίδη, η οποία ξεχωρίζει για τους όμορφους κήπους της. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της αρχιτεκτονικής του πρώιμου 20ού αιώνα, αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του κινήματος Art Nouveau. Το 1903, το κτίριο φιλοξένησε μια εντυπωσιακή συλλογή επίπλων εποχής. Μετά την εγκατάλειψη του κτιρίου το 1923 από τον Καπαγιαννίδη, παραχωρήθηκε ως κατοικία στον Κεμάλ Ατατούρκ και έκτοτε είναι γνωστό ως το Μουσείο Ατατούρκ.
Βγαίνουμε σε ένα από τα μπαλκόνια της έπαυλης και απολαμβάνω την ανεμπόδιστη θέα προς την Τραπεζούντα και τη Μαύρη Θάλασσα που την περιβάλλει. Στο βάθος, διακρίνεται το εμπορικό λιμάνι της Δαφνούτας. Στο μυαλό μας έρχονται εικόνες από τις πολυάριθμες φωτογραφίες Ποντίων που συνωστίζονται στο λιμάνι, όταν, το 1922, η ανταλλαγή πληθυσμών ανάγκασε τους ανθρώπους να βρουν καταφύγιο είτε στην Ελλάδα είτε στη Σοβιετική Ένωση.
Επόμενος προορισμός μας ο βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας, που βρίσκεται στα δυτικά της Τραπεζούντας και εντυπωσιάζει με τις εξαιρετικές βυζαντινές τοιχογραφίες του. Ο ναός χτίστηκε από τον Μανουήλ Α' Κομνηνό το 1300 μ.Χ. Το απόγευμα, κατευθυνόμαστε προς το ξενοδοχείο μας, περνώντας από την παραλιακή οδό. Από αριστερά μας εκτείνεται η Μαύρη Θάλασσα, ενώ δεξιά μας, αμφιθεατρικά, απλώνεται η πόλη της Τραπεζούντας. Το ξενοδοχείο μας βρίσκεται στην κεντρική πλατεία Ataturk Alani, που είναι γνωστή ως Meidan. Κάνουμε check-in, αφήνουμε τις αποσκευές μας στα δωμάτια και κατεβαίνουμε αμέσως για να απολαύσουμε έναν καφέ στην πολυσύχναστη κεντρική πλατεία. Η Τραπεζούντα, που βρισκόταν στον ιστορικό δρόμο του Μεταξιού, ήταν το σημείο άφιξης καραβανιών από τα βάθη της Κίνας και της Περσίας, τα οποία αργότερα φόρτωναν τα εμπορεύματα τους στα πλοία με προορισμό τη Δύση. Στην ίδια πλατεία πέρασε και ο Μάρκο Πόλο τον 13ο αιώνα.
Το βράδυ πηγαίνουμε για φαγητό στα «Πλάτανα», μια μικρή παραθαλάσσια πόλη κοντά στην Τραπεζούντα, με πολλές ψαροταβέρνες, αλλά χωρίς οινοπνευματώδη ποτά. Την επόμενη μέρα επισκεπτόμαστε την Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, σύμβολο του Ποντιακού ελληνισμού για 16 αιώνες. Από τον παραλιακό δρόμο της Τραπεζούντας φτάνουμε στις εκβολές του ποταμού Πυξίτη και συνεχίζουμε σε μια καταπράσινη κοιλάδα, με ελληνόφωνα χωριά στις πλαγιές του βουνού. Φτάνουμε στη Ματσούκα, περιοχή με ιστορία, όπου η Κάθοδος των Μυρίων πέρασε και όπου βρίσκονται οι ρίζες των προγόνων μου.
Ανηφορίζοντας από τη Ματσούκα, φτάνουμε στο όρος Μελά, διασχίζοντας μια πυκνά δασωμένη χαράδρα που διαπερνά ένα ποτάμι. Παρκάρουμε και συνεχίζουμε πεζοί, ακολουθώντας το ανηφορικό μονοπάτι. Στην απόκρημνη πλαγιά, εμφανίζεται η Μονή της Παναγίας Σουμελά, με εκπληκτική θέα. Ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα από τους μοναχούς Σωφρόνιο και Βαρνάβα σε υψόμετρο 1340 μ. Στο μοναστήρι περιλαμβάνονται ο ξενώνας, η ιερή σπηλιά με τις αγιογραφίες, η πηγή με το Αγίασμα, το καμπαναριό και τα εννιά παρεκκλήσια. Στην επιστροφή, κατεβαίνω το ιστορικό μονοπάτι που ακολουθούσαν οι προσκυνητές από τον Πόντο.
Οδηγώντας περίπου για μια ώρα, φτάνω στο σημείο όπου είχαμε αφήσει το αυτοκίνητο. Οι μικρές ταβέρνες, που βρίσκονται δίπλα και στις δύο πλευρές του ποταμού, είναι γεμάτες κόσμο. Κάποιες παρέες απολαμβάνουν πικ-νικ: ψήνουν, τρώνε, χορεύουν και γελούν. Είναι πραγματικά ευχάριστο να τους βλέπεις. Αυτό που με εντυπωσιάζει είναι ότι ακούγονται ποντιακά τραγούδια, συνοδευόμενα από τον ήχο της ποντιακής λύρας, και χορεύονται με μεγάλη χαρά. Η απορία μου λύθηκε όταν ο ξεναγός μας εξήγησε ότι πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής είναι εξισλαμισμένοι Έλληνες. Με τη βοήθεια του ίδιου ξεναγού και των πληροφοριών που είχα συγκεντρώσει από την Ελλάδα, κατάφερα να βρω όχι μόνο το χωριό όπου ζούσαν οι πρόγονοί μου στην περιοχή Μάτσκα (Macka), αλλά και τα ερείπια του σπιτιού τους. Δίπλα, οι νέοι ιδιοκτήτες, οι οποίοι ήταν ιδιαίτερα ευγενικοί και φιλικοί, είχαν χτίσει ένα νέο σπίτι.
Το Άνω φρούριο της Ακρόπολης, το διοικητικό κέντρο με το παλάτι των Κομνηνών, το Μέσο φρούριο με την κατοικία των αρχόντων και τον ναό της Παναγίας της Χρυσοκεφάλου, και το Κάτω κάστρο για τους υπόλοιπους κατοίκους, συνθέτουν την εικόνα του ιστορικού κέντρου. Περιδιαβαίνοντας τους διαδρόμους του, νιώθεις την επιβλητικότητα του μεσαιωνικού κτίσματος, περιτριγυρισμένο από πράσινο τοπίο. Η περιγραφή του Ανδρέα Καρκαβίτσα στο «Σ’ ανατολή και Δύση» το 1892 είναι μοναδική.
Την επόμενη μέρα, επισκεπτόμαστε τη λίμνη Ουζούν Γκιόλ (Uzungöl) και το χωριό της, σε υψόμετρο 1090 μέτρων, όπου οι ντόπιοι μιλούν την ποντιακή διάλεκτο. Η απόσταση από την Τραπεζούντα είναι 95 χλμ. Στη διαδρομή περνάμε από παραλιακές περιοχές με έντονη ελληνική παρουσία, όπως η αρχαία Αρσινόη, η Ηράκλεια και τα Σούρμενα, ενώ λίγο πριν φτάσουμε στην περιοχή Όφεως, περνάμε από βουνά με καλλιέργειες τσαγιού υψηλής ζήτησης στην Ανατολή.
Επισκεπτόμαστε ένα εργοστάσιο τσαγιού, όπου παρακολουθούμε τη διαδικασία παραγωγής και απολαμβάνουμε εξαιρετικό τσάι. Συνεχίζουμε προς τις πλαγιές του βουνού Soganli και φτάνουμε στην κορυφή, όπου η θέα της γαλάζιας λίμνης, ανάμεσα σε καταπράσινα βουνά με χιόνια στις κορυφές, μας εντυπωσιάζει. Το Uzungol είναι δημοφιλής προορισμός για φυσιολατρικές δραστηριότητες.
Καθώς καθόμαστε για φαγητό δίπλα στη λίμνη, αποφασίζω να κάνω τον γύρο της. Το τοπίο είναι υπέροχο, αλλά ο χρόνος περιορισμένος, καθώς πρέπει να φύγουμε για το αεροδρόμιο. Το ταξίδι μας τελειώνει στην Τραπεζούντα, μια ιστορική πόλη με αναλλοίωτη γοητεία, γεμάτη από αγορά, βυζαντινές εκκλησίες, κάστρα και τζαμιά.
Οι πληροφορίες αντλήθηκαν απο την πηγή : Travel.gr
https://www.travel.gr/experiences/trapezoynta-taxidi-sto-diamanti-tis-m/
